Duurzaam koe-comfort
Tim en Anneke, gedreven melkveehouders, streven naar een duurzame manier van koe-comfort op hun boerderij. Zij realiseren dit met zand als beddingmateriaal in combinatie met een zand separatie systeem. Hun keuze voor dit systeem is gebaseerd op duurzaamheid en gezondheid van de koeien. Dit resulteerde in meer rendement uit het bedrijf. Na grondig onderzoek naar zandseparatie kwamen zij uit bij Mavasol.
Voordelen van het Sand Cannon systeem voor Tim en Anneke
- Vermindering van zandvoorraden en kosten voor nieuwe aanschaf van zand
- Geschikte mest voor biogasinstallaties na verwerking
- Hergebruik van schoon en droog zand
- Opmerkelijk hoog hergebruikspercentage van zand
- Volledig geautomatiseerd, controle op afstand mogelijk
- Potentieel voor integratie met een biogasinstallatie
Op Hof ten Molenbos staat efficiëntie voorop. Het zandseparatiesysteem biedt niet alleen de mogelijkheid om het zand herhaaldelijk te hergebruiken als boxstrooisel, maar vermindert ook de externe afhankelijkheid van deze voorziening. Deze aanpak sluit naadloos aan bij de visie van Tim en Anneke, waarbij het niet alleen voordelig is voor de koeien, maar ook een positieve invloed heeft op de melkproductie.
Samenwerking met Mavasol
Na de eerste afspraak met Mavasol, die plaats vond op de boerderij in België, volgde een bezoek aan Denemarken. Waar zij, samen met Klaas van Mavasol, een Sand Cannon bezochten. Het bezoek gaf de inzichten en de bevestiging die ze zochten. Tim en Anneke hebben er daarna voor gekozen om een Sand Cannon als zand separatie systeem aan te schaffen.
Hoe werkt het systeem?
Mestschuivers brengen de mest naar een centrale afvoergoot die uitkomt op de verzamelput. Daar vanuit gaat de mest naar de uiteindelijke mestscheider. Een mix van tien procent mest met negentig procent dunne fractie maakt de mest klaar voor het scheiden. Zo wordt het zand uit de mest ‘gewassen’. Het zwaardere zand zakt naar beneden, terwijl de dikkere fractie verder drijft. Het zand wordt vervolgens met een vijzelschroef omhoog gebracht en na een laatste spoelbeurt met regenwater op een hoop gestort. Na drie weken is al het bacterieel leven uit het zand verdwenen en kan het veilig worden hergebruikt. Op deze manier kunnen ze 95% van het zand terugwinnen.
Besparing & resultaat
De initiële investering in het zandseparatiesysteem heeft Hof ten Molenbos voorzien van aanzienlijke voordelen. De besparingen bestaan niet alleen uit verminderd gebruik van boxstrooisel, maar ook minder antibiotica gebruik en een verhoogde melkproductie door een verbeterde gezondheid van de koeien.
Belangrijke voordelen
In april 2018 installeerden Federico Bellomi en zijn vader een Sand Recovery System op hun boerderij. Het is de eerste installatie in een melkkoeienbedrijf in Italië, hoewel het in Amerika erg gebruikelijk is. Kort daarna merken ze veel belangrijke voordelen, zegt Frederico, van fokkerij Ernest Holstein in Verolavecchia, in Brescia.
Dankzij de kenmerken van het zand is de huid van de koeien in betere staat, zijn de koeien schoner en rusten de koeien meer. Het nieuwe systeem vermindert de hoeveelheid tijd die per box wordt besteed en de aanwezigheid van vliegen en stof is ook sterk verminderd. Frederico zegt: "De belasting op de spronggewrichten is minder evenals de gevaarlijke uitglijders van de koeien die nu zelfverzekerder lopen en ze zijn vruchtbaarder."
Voordelen volgens Frederico
- Bijna geen gevaarlijke uitglijders van de koeien, die nu zelfverzekerder lopen.
- De koeien zijn vruchtbaarder doordat ze zich makkelijker bewegen
- Vermindering van dermatitis en mastitis met 50%.
- De koeien zijn in betere conditie en schoner
- We zijn minder tijd kwijt per box
- Verminderde aanwezigheid van vliegen en stof
- Het verdwijnen van decubituslaesies op de spronggewrichten
"Dat is niet alles. De interdigitale voetdermatitis is met 50% afgenomen en hetzelfde percentage geld voor de afname van mastitis ten opzichte van de periode waarin ik stro gebruikte voor de boxen. Het aantal somatische cellen is afgenomen en ook het gebruik van ontsmettingsmiddelen is verminderd."
“Het gebruik van zand, leidt tot betere slijtage van de voetzool van de koeien. Het wassen en terugwinnen van het zand optimaliseert het werk van het bedrijf en voorkomt verspreiding op de grond.”
Samenwerking met Mavasol
Bij het zoeken naar een oplossing voor zandterugwinning werd Mavasol voorgesteld door een zakelijke connectie. Het Sand Recovery System van Mavasol leek perfect voor de klus, maar de taalbarrière bood in het begin enkele uitdagingen. Uiteindelijk wisten ze een vertaler te vinden en werd er een deal gesloten.
Hoe werkt het systeem?
Nadat de schrapers de mest uit de stal hebben geschoven, wordt de mest via de spoelgoot getransporteerd. Vervolgens komt het mengsel van zand, mest en water in de eerste tank waar, door een natuurlijk proces, het zand naar de bodem filtert. De ‘One Shot’ verzamelt en wast het zand. Tegelijkertijd stroomt het water dat vrijkomt in een vlakke baan die de 'sand lane’ wordt genoemd. Waar hetzelfde water vertraagt, waardoor het kleinste zand, dat niet in de eerste tank is gezonken, kan bezinken. Op dit punt is het herstelproces van al het zand voltooid.
Het verkregen restwater stroomt in een andere put waar, door middel van een separator, het vezelige deel wordt verwijderd en de resterende vloeistof in een andere opslagtank terechtkomt. Dit zal worden hergebruikt voor het eerste spoelen in het proces.
Er zijn dus drie elementen verkregen die bestemd zijn voor evenveel verschillende toepassingen:
- Het zand, dat om de beste kwaliteitsnormen te garanderen een variabele grootte tussen 0 en 2 mm moet hebben, is gereserveerd voor de bedden van de koeien.
- Het vezelige deel van het rioolwater wordt gebruikt om het land te bemesten in plaats van chemische meststoffen.
- En de vloeibare fractie wordt in de juiste tank getransporteerd om als spoeling te worden gebruikt, elk overschot wordt in een andere reserveopslagtank geplaatst.
Besparing
"Als we bedenken dat het gebruik van stro in de boxen jaarlijkse kosten van € 70.000 met zich meebracht, naast een aanzienlijke hoeveelheid werk en een reeks managementproblemen, heeft de overgang naar zand het mogelijk gemaakt om de kosten met een derde te reduceren." Benoemt Frederico.
"Het is nog te vroeg om definitieve gegevens te geven, maar ik denk dat het ongeveer 4 jaar zal duren tot het systeem geld gaat opleveren. Met Sand Recovery System," zegt Frederico, "geloof ik dat we echt kunnen spreken van een wereldwijde benadering van circulaire economie, dat vandaag de dag het boegbeeld van ons bedrijf is."
"Alles wat de boerderij produceert wordt in feite zonder afval hergebruikt, ecologische duurzaamheid met aanzienlijke besparingen in tijd en geld. De efficiëntie van het systeem stelt je in staat om 95% van het zand te scheiden van het rioolwater en dus terug te winnen. Het lijkt mij vanzelfsprekend dat dit, samen met alle andere genoemde aspecten, de keuze voor het Sand Recovery System van Mavasol bevestigt." Besluit Frederico.
Het Italiaanse artikel, een bron voor dit artikel, bekijk je hier.
Zandseparatie in nieuwe opstelling met Cross Auger
Vincent en Liesbeth hebben samen met hun familie een melkveehouderij overgenomen in Oost-Duitsland. Op deze boerderij werd stro gebruikt in de boxen. De nieuwe eigenaren kozen in de nieuwbouw echter voor zandbedding om hun koeien optimaal comfort te kunnen bieden.
In totaal beschikt de veehouderij over 1600 melkkoeien. In de nieuwe stal is gekozen voor een dichte vloer. 1300 koeien maken gebruik van comfortabele zandboxen en ervaren de voordelen ervan. Ze liggen langer, het zorgt voor een uitstekende tractie wanneer ze opstaan of gaan liggen, schaafwonden aan het spronggewicht komen nog maar beperkt voor en ze blijven gezonder. Met als resultaat een hogere melkproductie en een gezond bedrijfsresultaat.
De overige 300 boxen zijn gevuld met een stromengsel. Hier is voor gekozen omdat de inkoop van stro goedkoop is (naast de veehouderijtak is er ook een akkerbouwtak) en omdat dit materiaal een goede toevoeging is in de biogasinstallatie.
Voordelen volgens Vincent op een rij
- na drie jaar is het systeem afbetaald en levert iedere kilo zand geld op
- CO2 besparing van ca 80.000 kg
- onze koeien voelen zich comfortabeler in het zand en hebben minder verwondingen door uitglijden
- geen lang vergunningstraject voor het zandseparatiesysteem
- 90-97% zand terugwinning
Zand in combinatie met de Biovergister
Na de uitbreiding van de biovergister dient ook de mest van de nieuwe stal te worden vergist in de mestvergister en omgezet in groene energie. Door de keuze voor zandbedding moest er een oplossing komen voor het filteren van het zand uit de mest, zodat ook deze mest nog steeds kan worden vergist. Zand en biogas gaan in deze opstelling goed samen. Voor een zandseparatie oplossing kwam Vincent uit bij Mavasol. “Eerder had ik al contact gehad met een partij voor het optimaliseren van de mestvergister. Maar geld verdienen aan de terugwinning van zand leek mij goed voor de toekomst. Zand wordt steeds duurder en minder inkoop levert mij direct voordeel op. Ook heb ik door zandseparatie meer mogelijkheden tot biogas” – vertelt Vincent over zijn keuze.
Na een locatiebezoek is een eerste schets gemaakt voor een zandseparatiesysteem. Om zo optimaal mogelijk gebruik te kunnen maken van de ruimte werd een plan gemaakt voor de One Shot Sand Separator. Hiervoor werd een 3D tekening gemaakt. Ook heeft Vincent samen met Mavasol een bezoek gebracht aan een Deense melkveehouder om daar te kijken hoe de One Shot Separator werkt.
Plan B
Bij het doornemen van de planning werd vastgesteld dat de bouwwerkzaamheden veel effect zouden gaan hebben op de bedrijfsvoering vanwege de constructieve situatie. Voor het beste resultaat was het nodig om de putten in de looproutes aan te passen, waardoor de looproutes van de koeien een aantal weken niet gebruikt konden worden. “Omdat we hier tijdig achter kwamen heeft Mavasol gekeken naar een andere oplossing, wat de dagelijkse bedrijfsvoering minder zou verstoren”.
Uiteindelijk is gekozen voor een dubbel Sand Cannon zand separatie systeem in plaats van het One Shot systeem. Deze installatie hoeft niet geplaatst te worden in een put omdat de Sand Cannon een eigen bovengrondse opvangbak heeft. Door de toevoeging van de cross auger is het mogelijk om het zand van meer dan 1300 boxen te verwerken.
Geen bouwvergunning
Een bijkomend voordeel van de nieuwe oplossing was, dat er geen grote aanpassingen gedaan hoefden te worden aan de bestaande putten. De grote ronde mestput werd opgedeeld in drie verschillende secties; vaste stoffenput, een ruwe mestput en de vloeistoffenput. Hierdoor waren er geen infrastructurele veranderingen nodig en kon meteen gestart worden met de bouw. Tevens konden de bestaande putten en pompen eenvoudig in het nieuwe systeem worden geïntegreerd.
Samenwerking met Mavasol
In 2021 nam Vincent contact op met Mavasol. Hij had de mogelijkheden van een zandbedding en de biogasinstallatie besproken met een biogasleverancier. Omdat het hem interessant leek om zand terug te winnen en opnieuw te gebruiken besloot hij contact op te nemen met een zandseparatie specialist.
Na het eerste contact en een bedrijfsbezoek hebben Vincent en zijn vader samen met Klaas een project bezocht in Denemarken. “Wij vinden het belangrijk dat de klant weet wat voor installatie hij aanschaft. Door een bezoek te brengen aan één van onze klanten met een soortgelijke machine krijgt de klant meer gevoel bij de oplossing. Meestal staat de veehouder, waaraan een bezoek wordt gebracht, open voor vragen en wil hij graag toelichten waarom hij voor deze installatie heeft gekozen. En een klant kan dit vaak ook beter zelf vertellen.” – vertelt Klaas, directeur sales van Mavasol.
Besparing en CO2 reductie
Vincent heeft de mogelijkheid om meer dan 90% van het zand terug te winnen. Op dit moment wordt er zelfs 97% van het zand terug gewonnen! Door de stijgende kosten van zandinkoop en het verminderen van de transportkosten voor nieuwe leveringen heeft de complete installatie een verwachte terugverdientijd van 3 jaar. In juni 2022 is het project opgeleverd. In de zomer van 2025 is de volledige installatie afbetaald en levert iedere kilo teruggewonnen zand geld op voor de veehouderij.
Bij een offerte voor een zandseparatie systeem wordt naast de terugverdientijd ook de CO2 reductie berekend. Dit wordt gedaan aan de hand van de Life cycle greenhouse-gas emission calculator gemaakt door LCA consultants. In het LCA rapport van de melkveehouderij van Vincent en zijn familie worden de aan- en afvoerkosten van zand meegenomen, de nodige uitstoot van de installatie en het uitrijden van mest over het land. Dit resulteert in 80.000 kg CO2 besparing op jaarbasis. CO2 besparing wordt steeds belangrijker in de veehouderij, naast het verlagen van de CO2-voetafdruk kan deze besparing ook financieel voordeel opleveren.
Dit is gelijk aan 36 benzineauto’s die 10.000 kilometer per jaar rijden. Bron: Milieu Centraal.
Uitleg vergelijking benzineauto:
Een gemiddelde benzineauto die jaarlijks 10.000 kilometer rijdt stoot over het gehele jaar ongeveer 2240 kg CO2 uit. 80.000 / 2240 = 35,7 auto’s = afgerond 36.
Hoe werkt het systeem?
Op de 3D tekening zie je dat het zandseparatiesysteem gebruik maakt van twee putten. Dit zijn de bestaande putten gelegen aan de zijkant van de stal. De bestaande routing in de stal blijft bestaan. Eerst wordt de mest geschoven uit de stal in de mestput. De piston pomp pompt de mest uit de put en transporteert het mengsel naar de Sand Cannon.
Voor het reservoir van de Sand Cannon wordt de mest vermengd met gerecycled water en wordt het grove zand uit het mengsel gefilterd. De cross auger zorgt ervoor dat het fijne zand bezinkt en dat de dunne mest, dat inmiddels vrij is van zand, uitkomt in de DT360 mestscheider.
De DT360 zorgt voor de scheiding van de vloeistoffen en de dikke fractie, waardoor het laatste overblijft zodat dit gebruikt kan worden in de biogasinstallatie. De vloeistof kan opnieuw worden gebruikt voor het vermengen van de mest die rechtstreeks uit de stallen komt en nog gesepareerd moet worden.
Eind 2016 is het Sand Recovery System in gebruik genomen bij melkveehouder Mogens Hjort Jensen (Bakkegården te Grenå). "Een droom komt uit", aldus de melkveehouder. Met deze zandscheider is het mogelijk om drijfmest zandvrij te maken zodat deze geschikt is voor de biogasinstallatie én om zand te recyclen. Het is indrukwekkend om te zien hoe het proces van het Sand Recovery System werkt en hoe gemakkelijk het te beheren is.
Het systeem maakt uit de homogene drijfmest bruikbare producten, waaronder dunne fractie, drijfmest en schoon zand. Mogens Hjort Jensen is al jaren gefascineerd en geïnteresseerd in de achterliggende theorie van de zandafscheider. Hij heeft verschillende ideeën over de optimale installatie. Tijdens zijn studiereis, georganiseerd door Bouw en Techniek, ontstonden er wel een aantal ideeën.
Het syteem is niet de eerste op Bakkegården. Maar het Sand Recovery System van het Nederlandse Mavasol voldoet volledig aan de wensen van Mogens Hjort Jensen.
Grondstofgebruik
Mogens Hjort geeft aan dat hij drijfmest kan leveren aan de toekomstige biogasinstallatie van Grenå door het zand te sepereren, omdat niet alle biogasinstallaties goed tegen ruwe drijfmest kunnen met veel zand erin. Het hoopt zich op in het systeem en kan vast komen te zitten in de tanks en leidingen.
"Het Sand Recovery System van Mavasol stelt ons in staat om het zand te recyclen en het schone zand te gebruiken voor bedding." aldus Mogens Hjort.
Zand: voor een toekomstbestendige veehouderij
Anthony Gothard koos er meer dan twintig jaar geleden voor om over te stappen op zand in de stallen. Een paar maanden na het maken van deze keuze en de implementatie zag hij de grote voordelen. Zijn koeien voelden zich duidelijk comfortabeler in de nieuwe zandbedden en brachten daardoor ook meer tijd liggend door. Ook verbeterde de grip op het beton, wat ervoor zorgde dat de koeien minder blessures hadden door uitglijden. "Een uitstekende verbetering voor de gezondheid van mijn koeien en die zijn voor een veehouder het allerbelangrijkst" - vertelt Anthony.
De koeien blijven schoner, zijn gezonder en ook de gezondheid van de uiers is verbeterd. Dit alles resulteert in een verbetering van de melkhygiëne.
Voordelen volgens Anthony op een rij
- koeien liggen langer en vaker in de boxen, door het comfort van het zand
- koeien hebben minder blessures en beter grip op de - voorheen - gladde betonvloer
- betere weerstand van de koe en gezonde uiers
- 95% zandterugwinning en daarbij behorende opbrengst
- gebruik gemaakt van de bestaande bedrijfsvoering en infrastructuur
- hergebruik van bestaande putten, vezels en scheiders
- wekelijkse besparing van 2300,- euro
Toch bleken er niet alleen voordelen te zitten aan het zand in de ligboxen. Zand is een natuurlijk schuurmiddel wat zorgt voor een slijtage van de apparatuur. Ook de mestput moet regelmatig schoongemaakt en leeggehaald worden. Maar Gothard vond het waard deze prijs te betalen.De belangrijkste voordelen zijn voor het welzijn van de kudde. Inmiddels twintig jaar later is hij nog steeds enthousiast over zijn keuze. Met zijn 830 Holstein Friesians, die het hele jaar door afkalven, heeft hij een een gemiddelde melkafzet van 11.900 liter per koe per jaar.
Gothard ging op zoek naar een oplossing voor de nadelen van zand in zijn veehouderij. "Zandstrooisel is onze beste optie vanuit het oogpunt van koewelzijn en prestatie, maar de aanvoer van zand is een grote kostenpost met de 90 ton per week die we gebruiken. Ook de slijtage van de machines begint zijn tol te eisen." Hij verwachte hier eenvoudig een oplossing voor te vinden, maar in het Verenigd Koninkrijk bleek dit niet zo eenvoudig. Daarnaast wil Gothard meegaan met zijn tijd en investeren in duurzaamheid. "We hebben in de afgelopen jaren gericht geïnvesteerd in duurzame oplossingen om de bodem te verbeteren, er liggen zonnepanelen op de staldaken en er is een warmteterugwininstallatie is geïnstalleerd. Het wordt tijd dat we een zandoplossing vinden die bij ons past."
Samenwerking met Mavasol
De eerste ontmoeting tussen Klaas de Vries, salesdirector van Mavasol en Anthony was in de Verenigde Staten bij een zandseparatiesysteem in actie. "We vinden het belangrijk om boeren de resultaten te laten zien van een werkende machine. Onze huidige klanten zijn ook vaak enthousiast om hieraan mee te werken en laten graag hun boerderij zien." - vertelt Klaas.
Als oplossing voor Gothard is uiteindelijk gekozen voor het One Shot Sand Separation System. Deze machine is onderdeel van een compleet systeem, afgestemd op de bestaande faciliteiten en infrastructuur van de boerderij. Inmiddels heeft het zand separatiesysteem een capaciteit van 95% schone zandterugwinning en maximaal hergebruik van water. "In sommige gevallen kan dit systeem met een nulbehoefte aan zoetwater. Daarnaast wordt er vaak gekozen voor een optie voor het betrekken van de resterende vezelcomponenten."
Hoe werkt het nieuwe systeem?
De One Shot installatie van Gothard is een compleet design. Het begint met het schrapen van de drijfmest uit de stallen, zoals voorheen ook werd gedaan. Hierbij is gebruikt gemaakt van het huidige schraapsysteem in de stal. Deze drijfmest wordt opgevangen in de eerste opvangput en gemengd met gerecycled water, waardoor het mengsel ontstaat dat vervolgens wordt verwerkt door de One Shot-Vijzel.
Vanaf het einde van de boorkoker wordt schoon zand gestort dat later weer wordt hergebruikt in de stallen. Het resterende mengsel gaat vervolgens naar een tweede scheidingsbaan met een 25 cm-vijzel die zand terugbrengt in de vijzel-shot put. Het resterende zand wordt in de bezinkbanen volledig gefilterd. Na de bezinkstroken komt het resterende nagenoeg zandvrije mengsel in de bezinkput en wordt daarna via de bestaande afscheider omhoog gepompt, wat een zandvrije vezel oplevert. Het resterende water stroomt in een lagune en wordt vanuit daar hergebruikt om weer opnieuw het systeem te doorlopen.
"De optimale werking van het systeem hangt af van verschillende variabelen: de hoeveelheid water, de snelheid van de vezel, de timing van de verschillende stadia" - legt Anthony uit. "De installatie draait nu een aantal maanden en we zitten inmiddels op ruim 80% zandwinning. We staan nu op het punt de variabelen te verfijnen en met de kennis van Mavasol verwacht ik dat we zeker uitkomen op 95% schone zandterugwinning."
"We kijken altijd naar de huidige bedrijfsvoering, machines en putten. Vaak zijn er bestaande putten en schroeven die nog jaren mee kunnen. Dan is het niet nodig om deze nieuw aan te schaffen of compleet te laten verbouwen. Zo zorgen we voor een op maat gemaakt systeem voor het bedrijf en voorkomen we onnodige kosten." vult Klaas aan.
Update 2021: Inmiddels is het systeem volledig geoptimaliseerd en zorgt de One Shot voor een zandterugwinning van 95%. Dit zorgt voor een aanzienlijke vermindering in de aanvoer van nieuw zand. "Zand wordt in de meeste gevallen via transport naar de boer gebracht. Wanneer een boer veel zand gebruikt en geen terugwininstallatie heeft, wordt met regelmaat een vrachtwagen vol zand naar het terrein gebracht. Omdat het vervoer niet meer nodig is, zorgt dit voor een aanzienlijke kostenbesparing en CO2 besparing, omdat het zand niet meer ingekocht wordt en de vrachtwagens niet meer af en aan rijden."
Besparing
We besparen met deze installatie veel kosten en ook in CO2 reductie zet het zoden aan de dijk. Omdat we vele malen minder zand aanvoeren, verminderd dit direct het transport en de emissies die de vrachtwagens uitstoten.
Op dit moment (artikel: februari 2019) kost zand ongeveer tussen de 16 en 20 Britse pond / ton. Dit zorgt voor een wekelijkse besparing van 1500 tot 2000 pond (een maximale besparing van €2315 per week).Deze besparing en de aanvullende voordelen die voortkomen uit de verbeterde kunstmestwaarde van de vezel, zorgen ervoor dat Anthony zijn volledige investering in vijf jaar terugverdiend.
"Het zijn niet alleen de besparingen van het zand die ervoor zorgen dat dit systeem een succes wordt" - Anthony. "Door de hoge zandterugwinning komt dit zand niet meer terecht in de machines en apparaten. We hebben een droger en beter hanteerbaar mestproduct, dat we effectief kunnen opslaan en gelijkmatiger kunnen verspreiden. Hierdoor hebben we minder behoefte aan fosfaat en kalium, dat we in moeten kopen. Met deze aanwinst maken we ons bedrijf toekomstbestendig. We gebruiken het beste beddingmateriaal voor de gezondheid en het welzijn van onze koeien. Door de voorraad te recyclen en het verminderen van de zoetwater behoefte zijn we minder afhankelijk van leveranciers."
"Natuurlijk is het belangrijk voor ons bedrijf om levensvatbaar te zijn, maar het is ook een goede boodschap voor consumenten dat boeren nu investeren in duurzaamheid voor de bredere voordelen die dit met zich meebrengt”, voegt hij eraan toe.
Artikel “British Dairying”: Februari 2019